"Śmierć żołnierska jest święta i wszelki nakaz nienawiści maże, czy bratem był czy też wrogiem, jednaką cześć i miłość winniśmy im w darze.”
/kpt. Hans Hauptmann/
Tak brzmi jedna z inskrypcji zapisanych przez kapitana Hansa Hauptmanna - oficera armii austro-węgierskiej, współtwórcy zespołu zachodniogalicyjskich cmentarzy wojennych. Zachodniogalicyjskie cmentarze wojenne to potoczne określenie zespołu ponad 400 cmentarzy wojennych z okresu I wojny światowej położonych na terenie ówczesnej Galicji Zachodniej, które rozsiane są na obszarze ok. 10 000 km². Podczas projektowania i budowy cmentarzy przyjęto i realizowano dewizę, wg której „śmierć żołnierska jest jedna, a nienawiść nie powinna sięgać poza grób”. Cmentarze wojenne, budowano w celu upamiętnienia wszystkich poległych – swoich i wrogów - „W życiu rozdzieleni, śmiercią połączeni, przyjaciele i wrogowie. Kim byli, co znaczyli? Jedno pozostało pewne: ich wierność!”.
W ramach Ogólnopolskiej Akcji #Szkoła Pamięta - 21 października 2024 roku - uczniowie Szkoły Podstawowej w Dobryni – odwiedzili cmentarz wojenny numer 12 w Cieklinie, gdzie zapalili znicze i zmówili krótką modlitwę w intencji żołnierzy poległych na wojnie. Jest to cmentarz z I wojny światowej, zaprojektowany przez Johanna Jägera. Na cmentarzu pochowanych jest 250 żołnierzy rosyjskich poległych głównie 4 maja 1915 roku w czasie bitwy o Cieklin, w której łącznie zginęło około 1000 żołnierzy. Cmentarz jest obiektem Szlaku Frontu Wschodniego I Wojny Światowej na obszarze województwa podkarpackiego. Zapalone znicze były wyrazem pamięci i szacunku dla poległych żołnierzy. „Szkoła pamięta” to inicjatywa nawiązująca do polskiej tradycji świąt zadusznych.
W dalszej części pieszej wycieczki z Dobryni do Józefowa, uczniowie klas 5-8 weszli na Ostrą Górę, ozdobioną dużym, podświetlonym w nocy krzyżem, ważnym symbolem dla lokalnej społeczności. Krzyż został postawiony w 1918 roku w celu uczczenia odzyskania przez Polskę niepodległości. Wprawdzie Ostra Góra nie jest wybitnie wysoka, ma „tylko” 345 m, miała jednak duże znaczenie strategiczne, bo ona i leżąca nieco dalej góra Cieklinka były celem wielu ataków, miejscem krwawych walk w czasie I wojny światowej. Pierwsze krwawe boje stoczono tutaj w grudniu 1914 r. kiedy to armia austro-węgierska parła przez Ostrą Górę i Harklową na Skołyszyn. W 1915 roku obie góry znalazły się w trzecim pasie obrony wojsk rosyjskich. Tu starły się dwie armie: rosyjska, która obsadziła Ostrą Górę i niemiecka, która w wyniku ofensywy zajęła Cieklin. O tym jak krwawe stoczono tu walki, świadczy aż 5 cmentarzy wojennych w okolicy (nr 10, 11, 12, 13 i 14). O znaczeniu strategicznym Ostrej Góry mogliśmy się przekonać stojąc na jej szczycie i mając doskonały widok na dolinę Cieklina, Woli Cieklińskiej, Duląbki, Dzielca i Osobnicy.
Następnie, w drodze do Dobryni, uczniowie przeczytali tablicę upamiętniającą wizytę Paula G. Kamińskiego, Wiceministra Obrony USA, w rodzinnych stronach w Cieklinie w 1995 roku. Dr Paul G. Kamiński urodził się w USA, studiował na Akademii Sił Powietrznych, oraz Massachusetts Institute of Technology, gdzie specjalizował się w aeronautyce, a potem brał udział w pracach nad rakietami kosmicznymi. Głównym celem wizyty dostojnego gościa w Cieklinie było odwiedzenie grobów przodków, kościoła oraz domu rodzinnego. Podczas rozmowy z dziennikarzami w 1995 roku wyraził nadzieję na rychłe wstąpienie Polski do NATO co rzeczywiście nastąpiło 4 lata później./BB/
